Prezentacija: Novi pristup učenju tradicionalnih tehnika gradnje - Restauracija graditeljske baštine kroz primjere Regionalnih kampova restauracije u Gjirokastri, Albanija održana u utorak 17. jula 2012. godine u 21:00, u atrijumu Centra za kulturu, Stari grad Kotor.
Prezentaciju su održali Lejla Hadžić i Kreshnik Merxhani iz švedske Fondacije Kulturno nasljeđe bez granica - CHwB.
Upotreba tradicionalnih zanata i tehnika gradnje, kao i tradicionalnih materijala, veoma je značajna u procesu zaštite graditeljskog nasljeđa i neophodana za njihovu kvalitetnu konzervaciju, restauraciju i održavanje. Kontinuitet upotrebe tradicionalnih tehnika i zanata veoma je bitan je za očuvanje vrijednosti i autentičnosti kulturnog dobra, a te tradicionlne vještine i znanja predstavljaju i dio nematerijalne baštine. Zbog toga ih treba čuvati i prenositi novim generacijama zanatlija.
Na žalost, još u drugoj polovini XX vijeka uočeno je da postoji opasnost da tradicionalne tehnike i zanati izumru i da ih treba podsticati. Posebno na području Jugoistočne Evrope upotrebi tradicionalnih tehnika se nije pridavalo dovoljno značaja.
Međutim, tokom posljednje decenije pojavilo se više inicijativa koje doprinose promovisanju tradicionalnih zanata, tehnika i materijala kao i edukaciji vezanoj za njihovu primjenu.
Posebno se radni kampovi restauracije primjenjuju kao uspješan metod . Osnovna ideja ove vrste kampova je da se na konkretnom primjeru, kroz rad, učesnici kampa obuče kako da obnove tradicionalne objekte koristeći tradicionalne materijale i tehnike. Kampove vode iskusne zanatlije i stručnjaci, dok učesnici može biti svi koji su zainteresovani za ovu temu.
Jedna od organizacija koja je veoma aktivna na ovom polju, na prostoru Zapadnog Balkana, je švedska fondacija Kulturno nasljeđe bez granica – CHwB [www.chwb.org/regional], nevladina organizacija koja dugi niz godina doprinosi očuvanju kulturnog nasljeđe na području Zapadnog Balkana.
Već 5-tu godinu Fondacija Kulturno nasljeđe bez granica organizuje regionalne kampove restauracije u Albaniji i na Kosovu, a u budućnosti će razvijati i slične modele u Srbiji i Bosni i Hercegovini. Tradicionalne tehnike obrade drveta, zidanja i rada sa malterima su glavne teme kampova koji se implementiraju dva puta godišnje u istorijskom jezgru Gjirokastre koja je na UNESCO-ovoj listi svjetske baštine.
Kolege Lejla Hadžić i Kreshnik Merxhani su na prezentaciji prenijeli njihova pozitivna iskustva sa tih radnih kampova.
Ova prezentacija se realizuje u okviru dva EXPEDITIO-va projekta:
- CSEinHeritage - Uključivanje civilnog društva u brigu o nasljeđu koji se implementira u okviru IPA programa Evropske komisije - Podrška partnerskim aktivnostima između organizacija na polju kulture
- Valorizacija ruralnog nasljeđa u Crnoj Gori koji finansira Headley Trust fondacija iz Velike Britanije
Gjirokastra, Albanija
